USG podczas wizyty u fizjoterapeuty uroginekologicznego jako dobre uzupełnienie diagnostyki i terapii dna miednicy

Uważam że USG w gabinecie fizjoterapeuty dna miednicy to jeden z najważniejszych sprzętów, który bardzo poszerza możliwości diagnostyczne i terapeutyczne. Krótko opiszę dlaczego USG (i 3 głowice) wzbogacają fizjoterapię uroginekologiczną.

Głowicą liniową (najbardziej płaska) ocenia się kresę białą (jej szerokość, grubość oraz to jak się zachowuje podczas ćwiczeń np. brzuszków czy planka). Dzięki temu można również dokładnie monitorować postępy w terapii rozejścia mięśni brzucha (DRA).

Tą samą głowicą ocenia się jak pracują mięśnie, które budują kresę białą (mięśnie skośne zewnętrzne i wewnętrzne, mięsień poprzeczny czy mięśnie proste brzucha). Terapeuta może również zbadać i pokazać pacjentowi jak zachowuje się kresa w trakcie ćwiczeń (feedback) oraz czy podczas hipopresji wykonuje on prawidłową pracę.

Głowicą convex (szeroką, zaokrągloną) terapeuta ocenia pęcherz moczowy– jego kształt (np. obniżenie dna pęcherza z boku może sugerować uszkodzenie powięzi bocznej/ natomiast obniżenie dna pęcherza w centrum, może sugerować uszkodzenie centralne- oba te problemy to obniżenie przedniej ściany pochwy).

Fizjoterapeuta może zmierzyć wypełnienie pęcherza i ponownie zbadać czy pęcherz się opróżnił po wizycie w toalecie. Dzięki temu można wykryć zaleganie moczu po mikcji (to wskazanie do wizyty u urologa). Dopuszczalne zaleganie moczu po mikcji to 10% maksymalnej objętości pęcherza (uznaje się że dopuszczalne zaleganie to 50ml- czasem do 100ml).
Zaleganie moczu może powodować refluks moczu do nerek (a to może być powodem ich uszkodzenia).

Co więcej badanie USG może uwidocznić problem w postaci przepełnienia pęcherza np. gdy ma on ok. 1000ml i więcej). Taka pojemność pęcherza może być przyczyną nietrzymania moczu/ zalegania moczu po mikcji, bólu w obrębie miednicy.

Dodatkowo głowica convex służy do oceny dna pęcherza i jego pracy podczas aktywacji mięśni dna miednicy czy hipopresji. Podczas prawidłowego napięcia mięśni dna miednicy dno pęcherza unosi się ku górze, natomiast podczas parcia obniża się.

W trakcie oceny pęcherza możemy również uwidocznić uchyłki pęcherza (dodatkowe zbiorniki płynu) lub ciało obce- to wskazania do konsultacji urologicznej.

U mężczyzn oprócz oceny wypełnienia/ kształtu, opróżnienia pęcherza, pracy dna pęcherza podczas aktywacji mięśni dna miednicy, oceniamy prostatę (można wykonać jej pomiar- jeśli wynik/kształt jest niepokojący to konieczna jest pilna konsutacja u urologa).

Głowicą endowaginalną możemy ocenić cewkę moczową (zmierzyć jej długość, ocenić ruchomość podczas kaszlu- czy jest za mała tzw „freezing” czy jest za duża- hipermobilna). Co więcej możemy zaobserwować powstawanie tzw. „lejka”- to objaw nietrzymania moczu.

Dodatkowo mamy możliwość oceny statyki narządów (czyli tego czy narządy takie jak pęcherz/ macica/ odbytnica czy jelita nie uległy obniżeniu).

Ponadto głowicą endowaginalną zaobserwujemy pracę zwieraczy odbytu (to szczególnie ważne u osób z objawami nietrzymania gazów i stolca oraz po pęknięciach krocza 3 i 4 stopnia podczas porodu).

Dodatkowo możemy ocenić położenie dobranego tamponu podpierającego czy pessaru.

Używanie w pracy USG daje fizjoterapeucie szersze możliwości diagnozy funkcjonalnej, dopasowania najlepszej terapii oraz pozwala na wykrycie poważnych zaburzeń, które muszą być jak najszybciej skonsultowane z lekarzem ginekologiem/ urologiem lub proktologiem.